Jason Wilcox - Hành trình thăng tiến thần tốc tại Man United

Câu chuyện đằng sau bản hợp đồng đầu tiên của Manchester United kể từ khi Dan Ashworth rời ghế giám đốc thể thao đã hé lộ lý do vì sao Jason Wilcox trở thành nhân vật quyền lực mới tại MU. Sau khi biết Ayden Heaven gặp đại diện của Eintracht Frankfurt trong kỳ chuyển nhượng mùa đông, Wilcox đã lên kế hoạch mời hậu vệ trẻ thuộc biên chế của Arsenal khi đó, đến sân Old Trafford dự khán trận đấu ở Europa League gặp Rangers ngày 23 tháng 1.

Tối hôm đó, Heaven được đón tiếp nhiệt tình, ngồi trong khu vực giám đốc tại khán đài Sir Bobby Charlton, gặp trực tiếp huấn luyện viên Ruben Amorim và bắt tay với Sir Alex Ferguson. Nhưng chính Wilcox mới là yếu tố then chốt khiến cầu thủ trẻ này quyết định ký hợp đồng với United.

Lúc đó khi còn là giám đốc kỹ thuật, Wilcox đã vẽ ra một viễn cảnh thuyết phục về việc Heaven sẽ nhanh chóng hòa nhập tại United, nơi có triết lý bóng đá phù hợp với lối chơi của cậu dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên ưu tiên sơ đồ ba trung vệ và khuyến khích khả năng kiểm soát bóng từ phía dưới. Dù hợp đồng của Heaven tại Arsenal sắp hết hạn và nhiều câu lạc bộ như Chelsea, Newcastle, Barcelona đưa ra những đề nghị hấp dẫn hơn về mặt tài chính, Wilcox lại chinh phục được hậu vệ này bằng tầm nhìn dài hạn và sự phù hợp về mặt chiến lược.

Heaven đầu quân cho United với vỏn vẹn 10 phút thi đấu chuyên nghiệp trong hành trang, và đã có thể ra sân nhiều hơn con số 6 trận nếu như không dính hai chấn thương vặt. Với mức phí chỉ 1,5 triệu bảng, thương vụ này không chỉ là khởi đầu đầy hứa hẹn cho Heaven mà còn là màn ra mắt ấn tượng của Wilcox trên cương vị "kiến trúc sư" bóng đá tại Old Trafford.

Dù đã gia nhập United được 14 tháng, Wilcox vẫn là một nhân vật bí ẩn đối với công chúng. The Athletic đã phỏng vấn nhiều nguồn tin trong và ngoài câu lạc bộ để dựng lại chân dung về người đàn ông đã thăng tiến thần tốc tại một trong những đội bóng lớn nhất thế giới. Vào tháng 4, CEO Omar Berrada lần đầu tiên chính thức gọi Wilcox là giám đốc bóng đá của Manchester United trong một email nội bộ.

Khi đội bóng công bố bản hợp đồng trị giá 62,5 triệu bảng với Matheus Cunha từ Wolves, tên gọi này cũng được xác nhận công khai. Thực tế, Wilcox đã làm phần lớn công việc của một giám đốc bóng đá từ lâu, như thương vụ chiêu mộ Heaven. Trước khi gia nhập United, Wilcox cũng từng giữ vai trò tương tự tại Southampton, dù thời gian tại vị chỉ kéo dài chưa đầy một năm.

Tại Southampton, Wilcox ký hợp đồng mất phí với hai cầu thủ là Shea Charles (từ Manchester City, trị giá 10,5 triệu bảng, có thể tăng lên 15 triệu) và Ross Stewart (từ Sunderland, trị giá 8 triệu bảng, kèm phụ phí 4 triệu). Trong khi Stewart chỉ có bàn thắng đầu tiên vào vòng đấu cuối cùng sau 2 năm bị chấn thương đeo bám, thì Charles được cho mượn ở Championship.

Hai bản hợp đồng đóng góp đáng kể nhất là Ryan Manning (miễn phí từ Swansea) và Taylor Harwood-Bellis (mua đứt với giá 20 triệu bảng sau khi lên hạng). Mặc dù phần lớn các bản hợp đồng là dạng cho mượn hoặc chuyển nhượng tự do, Wilcox đã xây dựng được nền tảng đội hình giúp Southampton thăng hạng ngay trong mùa đầu tiên, dưới sự dẫn dắt của HLV trẻ Russell Martin, cũng là người do ông đích thân chiêu mộ. 

Các lãnh đạo tại Southampton cảm thấy tiếc nuối khi ông rời đi nhưng hiểu rằng lời đề nghị từ United là cơ hội không thể từ chối.

Trước đó, Wilcox đã có hơn một thập kỷ làm việc tại học viện Man City, giữ vai trò giám đốc trong 6 năm. Bất ngờ khi biết rằng ông từng vô địch Premier League cùng Blackburn Rovers mùa giải 1994/95 dưới tư cách cầu thủ, Wilcox cũng có 3 lần khoác áo tuyển Anh, vì vậy ông được nhìn nhận như người vừa có chuyên môn, vừa có uy tín. Mối quan hệ thân thiết giữa Wilcox và Omar Berrada càng giúp ông dễ dàng chuyển giao sang môi trường mới.

Khi Wilcox bắt đầu làm việc tại Carrington vào tháng 4 năm ngoái, cả Berrada lẫn Ashworth vẫn đang trong giai đoạn tạm nghỉ theo quy định sau khi rời công việc cũ, điều này cho phép ông tạo nên ảnh hưởng từ rất sớm. Wilcox từng đùa với các đồng nghiệp tại Carrington rằng ông vẫn còn giữ bộ đồ tập luyện của Man City trong tủ, như một cách thừa nhận việc đổi phe nhanh chóng và bất ngờ.

Trên cương vị giám đốc kỹ thuật, Wilcox là cầu nối giữa lãnh đạo cấp cao và đội ngũ huấn luyện đội một. Ông để lại dấu ấn mạnh mẽ trong kỳ chuyển nhượng mùa hè, đặc biệt ở thương vụ Leny Yoro trị giá 62 triệu euro. Không chỉ trực tiếp gặp Yoro, Wilcox còn nhờ cựu đồng đội Rio Ferdinand giúp thuyết phục trung vệ trẻ theo bước các hậu vệ huyền thoại tại United.

Đến tháng 9, khi Manchester United tổ chức cuộc họp ủy ban điều hành, Wilcox là người đứng ra trình bày phần liên quan đến bóng đá. Điều này khiến nhiều người bất ngờ vì lúc đó cả Omar Berrada và Dan Ashworth đều đã bắt đầu công việc và lẽ ra họ mới là những người đảm nhận nhiệm vụ này. Việc Wilcox đảm nhận vai trò đó cho thấy ông đang ngày càng khẳng định được vị thế của mình trong nội bộ.

Vào tháng 5 trước đó, Wilcox cũng có mặt tại Monaco trong cuộc họp cấp cao, nơi United từng thống nhất việc sa thải Erik ten Hag nhưng rồi lại quyết định đổi ý do chưa tìm được ứng viên phù hợp. Ruben Amorim là một trong những cái tên được thảo luận trong giai đoạn này. Wilcox đã 2 lần trao đổi với HLV người Bồ Đào Nha, dù lúc đó câu lạc bộ ưu tiên Thomas Tuchel.

Ban đầu Wilcox không hoàn toàn ủng hộ Amorim, vì lo ngại việc chuyển sang sơ đồ 3 hậu vệ sẽ đòi hỏi tái cấu trúc nhân sự và đây là hệ thống hiếm khi giúp vô địch Premier League. Nhưng đến mùa thu, khi Sporting tiếp tục thi đấu thành công tại giải quốc nội và Champions League, Wilcox đã ủng hộ bổ nhiệm Amorim sau khi dẫn đầu quá trình đánh giá kỹ thuật ứng viên thay thế Ten Hag.

Kể từ đó, mối quan hệ giữa Wilcox và Amorim ngày càng khăng khít. Họ nói chuyện hàng ngày và Wilcox thường xuyên theo dõi các buổi tập của đội. Dù từng có mối quan hệ tốt với Ten Hag, ông cảm thấy sự kết nối với HLV Amorim sâu sắc hơn. Wilcox cũng có quan hệ thân thiết với Sir Jim Ratcliffe, người rất cảm mến sự sôi nổi, hài hước và thực tế của ông. Ratcliffe từng chia sẻ với tờ The Times: “Khi tôi nghe Jason nói, tôi hiểu điều anh ấy muốn. Anh ấy là người ấm áp, có khiếu hài hước và biết mình đang nói về điều gì.”

Ông thậm chí từng nói: “Tất cả những gì chúng tôi có là đôi mắt của Jason.” Theo Ratcliffe, Txiki Begiristain tại Man City từng đánh giá Wilcox là người có "đôi mắt tốt nhất” trong việc đánh giá cầu thủ.

Trên cương vị giám đốc bóng đá, Wilcox dẫn đầu chỉ đạo các thương vụ như Matheus Cunha, Bryan Mbeumo và nỗ lực chiêu mộ Liam Delap, cầu thủ trẻ cũng xuất phát từ học viện City. Dù Wilcox và Berrada đã gặp Delap và tin rằng anh sẽ chọn United, cuối cùng tiền đạo này lại ký hợp đồng với Chelsea. Đây là một đòn giáng mạnh vì Delap với 12 bàn tại Premier League cho Ipswich có điều khoản phá vỡ hợp đồng chỉ 30 triệu bảng, là mẫu trung phong trẻ mà United đang rất cần.

Một số người đặt câu hỏi tại sao United không chiêu mộ anh từ mùa trước, khi giá rẻ và cạnh tranh ít hơn, đặc biệt với mối quan hệ của Delap và Wilcox. Nhưng mối quan hệ giữa hai đội bóng thành Manchester và ngay cả Ipswich ban đầu cũng chỉ tính đến việc chiêu mộ Delap để cạnh tranh vị trí tiền đạo số một, chứ không phải để đá chính ngay lập tức, ít ai nghĩ rằng anh sẽ thích nghi nhanh với bóng đá Premier League như vậy.

Phong cách đàm phán của Wilcox có phần cứng rắn, một số người trong ngành cho rằng ông quá cứng nhắc với các giới hạn về mức phí, cấu trúc lương hoặc các điều khoản cho mượn, điều này đôi khi khiến các thương vụ tiềm năng đổ vỡ không cần thiết. Tuy nhiên, cũng có nhiều người đánh giá cao phong cách thẳng thắn và hiệu quả của Wilcox.

Trong bộ máy tuyển dụng của United, Wilcox làm việc cùng Matt Hargreaves, giám đốc đàm phán bóng đá và Christopher Vivell, người vừa được bổ nhiệm chính thức làm giám đốc tuyển trạch. Dưới thời INEOS, mọi quyết định quan trọng đều phải có sự đồng thuận của Ratcliffe.

Hiện tại, Wilcox, Berrada và Marc Armstrong tạo thành bộ ba lãnh đạo chủ chốt của Manchester United. Wilcox và Berrada có phong cách trái ngược nhưng bổ trợ cho nhau. Trong khi Berrada quyết đoán và có kinh nghiệm quản trị vĩ mô, Wilcox giàu chuyên môn và giỏi đánh giá tài năng. Berrada chia sẻ: “Jason rất am hiểu về mặt chuyên môn, có con mắt tốt với cầu thủ trẻ, lại rất dễ mến, dễ làm việc. Khi bạn hỏi anh ấy về bóng đá, anh ấy sẽ giải thích theo cách rất rõ ràng và dễ hiểu.”

Với việc David Harrison, giám đốc điều hành bóng đá của Manchester United, người phụ trách các công việc hành chính và hậu cần, sẽ rời câu lạc bộ trong đợt tái cơ cấu. United dự kiến bổ nhiệm một vị trí mới báo cáo trực tiếp tới Wilcox để giảm bớt khối lượng công việc hành chính. Wilcox đã làm phần lớn công việc của giám đốc bóng đá trong suốt 14 tháng qua, nhưng nếu xét tổng thể, ông mới chỉ có 2 năm kinh nghiệm thực sự ở cấp điều hành Trong bối cảnh United từng thất bại vì đặt niềm tin sai chỗ ở các lãnh đạo thiếu kinh nghiệm, một số người vẫn giữ thái độ dè chừng với Wilcox.

Wilcox đã không tham dự tour hậu mùa giải tới Bangkok và Kuala Lumpur, thay vào đó ông tận hưởng kỳ nghỉ cùng gia đình, dù vậy, ông vẫn theo dõi sát sao các thương vụ đang diễn ra. Giờ đây, Wilcox đã trở lại Carrington và sẵn sàng bước vào kỳ chuyển nhượng mùa hè được xem là áp lực nhất trong sự nghiệp điều hành, nơi ông nắm giữ trách nhiệm tối cao cho việc định hình tương lai Manchester United.

Bạn có muốn tìm hiểu thêm về một nhân vật bóng đá khác cũng đã có những bước ngoặt đáng chú ý trong sự nghiệp của mình? Đọc bài viết về Pep Lijnders – Từ trợ lý số 1 của Klopp đến phó tướng của Guardiola để khám phá hành trình thú vị của ông.

Theo "The Athletic"